Жасалма интеллект (ЖИ) күнүмдүк жашообуздун ажырагыс бөлүгүнө айланууда, бирок бул технологиянын пайдасы менен катар коркунучтары жана коомдогу көйгөйлөрү да көбөйүүдө. Технологиялык компаниялар ЖИни «жакшы», баардык көйгөйлөрдү чечкен жана адамдын жашоосун жакшырткан курал катары илгерилетишет. Бирок бул позитивдүү көрүнүш чыныгы тобокелдиктерди жана коомдогу теңсиздикти жаап-жашыруу болуп калууда.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди The Conversation
Коомчулук ЖИ жөнүндө маалыматты көбүнчө маркетингдик кампаниялардан жана саясатчылардын билдирүүлөрүнөн алат, алар технологиялык ири компаниялардын оозунан чыккан кебдерди кайталашат. Бирок жеке жашыруундук, дискриминация жана социалдык ажырым сыяктуу маанилүү маселелер жетиштүү деңгээлде каралбай жатат.
«Жакшы» ЖИ мифи кантип жаралат жана анын коркунучу эмнеде
Технологиялык компаниялар өз продуктыларын жарнамалоо үчүн ЖИни артыкчылык менен көрсөтүшөт, бул алардын базардагы позициясын бекемдейт. Бирок бул ыкма маалыматтардын бир тараптуу болушуна, маргиналдуу топтордун маалыматтарынын жетишсиздигине алып келет, натыйжада дискриминация жана кемсинтүү учурлары көбөйөт.
Мындай бир тараптуу көз караш коомчулуктун технологияга критикалык мамилесин жоготуп, зарыл учурда ЖИ колдонууга каршы чыгууга мүмкүнчүлүгүн азайтат. Смартфон, акылдуу телевизорлор жана виртуалдык жардамчылар сыяктуу түзүлүштөрдө ЖИ кеңири колдонулуп, жеке маалыматтардын коопсуздугуна кепилдик берилет деп айтылганына карабай, чыныгы абал ар дайым оптимисттик эмес.
Күч, акча жана таасирдин ЖИ дүйнөсүндөгү ролу
ЖИ жөнүндө оң көз караштар ири технологиялык компаниялардын жана саясий элиталардын кызыкчылыктарына байланыштуу кеңири жайылтылууда. Алардын пайдасы жана маалыматтарды башкаруу жөндөмү мамлекеттердин жана коомдун структураларына таасир этүүдө. Натыйжада, технологияны колдонуу процесси үстүңкү катмардан төмөнкү катмарга басымдуулук менен өткөрүлүп, колдонуучулар технологияны кантип колдонуу керектигине таасир этүү мүмкүнчүлүгүн жоготот.
Азыркы учурда дүйнө жүзүндө ЖИди коомдун пайдасына колдонууга жана жеке жашыруундукту коргоого багытталган бирдиктүү кыймыл жок. Коомдук жеке жашоо укугу, анын ичинде ЖИ колдонуучулардын укуктарын камсыз кылуу маселелери жетиштүү деңгээлде каралбай келет.
ЖИнин чыныгы тобокелдиктери жана терс колдонулушу
Азыркы учурда ЖИ жалган маалыматтарды жаратып, соттук чечимдерге таасир эткен учурлар көп кездешет. Ошондой эле бул технология шантаж, талап-тоноо жана терроризмди пландаштырууга колдонулушу мүмкүн. Бул ЖИни катуу көзөмөлдөөнү жана ачык-айкындуулукту талап кылат.
Алгоритмдер дискриминацияны азайтуу үчүн бардык социалдык топтордун маалыматтарын эске алуу менен иштелип чыгышы керек. Болбосо, ЖИдин пайдасы тууралуу миф коомду жаңылып, манипуляциялоого алып келет.
«Жакшы» ЖИ мифине карата сынчыл мамилени түзүү зарылдыгы
ЖИнин этикалык жана жоопкерчиликтүү колдонулушун камсыз кылуу үчүн коомчулук активдүү катышышы керек. Технологияны башкаруу, көзөмөлдөө жана коомдун кызыкчылыгын коргоо боюнча стандарттар түзүлүшү зарыл. Бул чындыгында пайдалуу жана теңдештүү технологияларды жаратууга жардам берет.
ЖИ универсалдуу чечим эмес экенин түшүнүү коомдун технологияга слепой ишенүүсүн азайтып, прогресстин үстүндө контролду сактоого мүмкүндүк берет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, жасалма интеллект мээни “жегенби”.