АКШда 156 миллион адамдын маалыматтарын камтыган жаңы изилдөө ичүүчү суунун «түбөлүктүү химиялык заттар» менен булганышы айрым рак ооруларынын 33% көбөйүшүнө алып келгенин аныктады. ПФАС деп аталган заттар (пер- жана полифторалкил кошулмалары) ондогон жылдар бою өндүрүштө колдонулуп келет, бирок алардын туруктуулугу химикаттардын айлана-чөйрөдө жана адам организминде ондогон жылдар бою сакталышына шарт түзөт. Бул заттар кийим-кече, идиш-аяк, азык-түлүк таңгагы жана өрт өчүрүү көбүктөрүндө колдонулат, ошондой эле азык-түлүк, суу жана абада кездешет.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди Science Alert
2016–2021-жылдардагы маалыматтарга ылайык, ПФАС заттары суудан рак оорусунун 7 миңге чейин жаңы учурун пайда кылышы мүмкүн. Бул химиялык заттардын концентрациясы жогору болгон жерлерде рак ооруларынын төрт түрү көп катталган: ашказан-ичеги жана эндокрин системасынын рагы, ооз көңдөйүнүн жана дем алуу органдарынын рагы. Айрыкча PFBS деп аталган затка көңүл бурулган, ал мурунку PFOA жана PFOS сыяктуу уулуу заттардын ордуна колдонулат. Бул заттын аз көлөмү дагы ооз көңдөйүнүн жана тамак-ооз рагына чалдыгуу учурларын 33% көбөйтөт.
Изилдөөлөр ошондой эле ПФАС заттары адам организминин ткандарына, тамак сиңирүү системасына, өпкөгө жана канга суу жана азык аркылуу кирип, органды бузуп, олуттуу оорууларды жаратарын аныктады. Буга чейин бул химиялык заттардын узак мөөнөттүү таасири бөйрөк оорулары жана эндокрин бездеринин иштөөсүнө терс таасир этиши мүмкүн экендиги белгилүү болгон.
Окумуштуулар ПФАС тобуна кирген химиялык заттар катуу көзөмөлдө болушу керек деп эсептешет. «Аз уулуу» деп эсептелген бул заттар дагы адам ден соолугуна терс таасирин тийгизиши мүмкүн. Адистер жаңы заттарды тыкыр көзөмөлгө алуу зарылдыгын белгилешүүдө, себеби алардын ден соолукка зыяндуулугу олуттуу көйгөйлөрдү жаратышы мүмкүн.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, алкоголь сиздин уйкуңузга кандай таасир этет.