SciTechDaily маалыматына ылайык, BMJ тобу алма уксусу арыктоого жардам берет деген изилдөөнү маалыматтардагы жана методологиядагы олуттуу каталар аныкталгандан кийин артка чакырып алды, жазат InoZpress.
2024-жылдын жазында BMJ Nutrition, Prevention & Health журналында жарыяланган клиникалык сыноо бат эле популярдуулукка жетип, ЖМКларда кеңири колдонулган. Бирок кошумча текшерүүлөрдө анын ишенимдүү эмес жыйынтыктары, статистикалык иштетүүдөгү күмөндүү ыкмалары жана алдын ала каттоонун жоктугу аныкталды, бул BMJнин редакциялык саясатынын милдеттүү шарты болуп саналат.
Эмне үчүн изилдөө артка чакырылды
Илимий коомчулуктун сын-пикирлеринен кийин иштин ишенимдүүлүгүнө алгачкы күмөндөр жаралган. Жооп иретинде BMJ көз карандысыз адистерге статистикалык текшерүү жүргүзүүнү тапшырган, анын жыйынтыгында алынган натыйжаларды кайталоо мүмкүн эместиги көрсөтүлдү.
Мындан тышкары, анализде каталар жана баштапкы маалыматтардагы дал келбестиктер аныкталган. Эксперттердин акыркы отчёту чогултулган маалыматтардын көз карандысыз кошумча текшерүүсү зарылдыгын белгилеп, бул изилдөөнү артка чакыруу чечимине алып келди.
Авторлордун реакциясы жана редакциянын түшүндүрмөсү
Макаланын авторлору каталар болгонун моюнга алып, алардын атайылап жасалбаганын билдиришти жана артка чакыруу чечимине макул болушту. Ошого карабастан, адистер клиникалык изилдөөлөрдү жарыялоо процессинде катуу көзөмөл жана ачык-айкындуулук зарылдыгын белгилешти.
Журналдын редакциясы да сыноо каттоосунун жоктугуна карабастан макаланы жарыялоо туура эмес чечим болгонун моюнга алды. Ошол эле учурда, изилдөө тамактануу жаатында сейрек кездешүүчү илимий чөйрөдөн чыккандыгы бул чечимге таасир эткени белгиленди.
Медиасферага тийгизген таасири жана илим үчүн кесепеттери
Изилдөөнүн артка чакырылышы журналисттерге жана башка адистерге анын жыйынтыктарына мындан ары шилтеме берүүгө тыюу салынганын билдирет. Бул BMJнин илимий тактыкты сактоо жана каталарды оңдоо боюнча стратегиясын чагылдырат, процесс көп убакытты жана ресурстарды талап кылса да.
Алма уксусуна байланышкан бул окуя маалыматтарды кылдат текшерүүнүн жана сенсациялуу билдирүүлөргө этият мамиленин маанилүүлүгүн көрсөттү. Жаңылыш изилдөөлөр коомчулукту адаштырып гана тим болбостон, арыктоо ыкмаларын жетиштүү илимий негизсиз тандоого да түртүшү мүмкүн.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, аз өлчөмдөгү алкоголь да деменция коркунучун жогорулатат.
