Ностальгия илимпоздор тарабынан психоэмоционалдык ден соолукту колдоонун күчтүү куралы катары көптөн бери каралып келет. Psychology Today материалында белгиленгендей, өткөндү эстөө маанайды көтөрүп, жалгыздык сезимин азайтып гана тим болбостон, жакындарын жоготкондорго кайгыны көтөрүүгө да жардам берет. Бул Cognition and Emotion журналында жарыяланган изилдөөнүн маалыматтары менен тастыкталат, жазат InoZpress.
Илимпоздордун айтымында, адамдын ностальгияга жакындыгы кайгыруу процессин коштогон тынчсыздандырган ойлорду жана ашыкча эмоционалдык козголууну азайтууга түздөн-түз байланыштуу. Ошентип, өткөндөгү бактылуу учурларды эстөө эмоционалдык соккуну жана ооруну жумшарткан буфер катары иштейт, бирок качуу же четке кагуу механизмине алып барбайт.
Ностальгия жана анын кайгыны жеңүүгө тийгизген таасири
2020-жылы өткөрүлгөн жана жакындарын жоготкон 133 студент катышкан изилдөө көрсөткөндөй, ностальгияга көбүрөөк кайрылгандар убакыт өткөн сайын тынчсыздандырган ойлор жана күчтүү эмоцияларды азыраак баштан кечиришкен. Катышуучулар жоготкон туугандары тууралуу окуялары менен бөлүшүп, андан кийин бир ай аралыгында бир нече сурамжылоодон өтүшкөн.
Жыйынтыктар көрсөткөндөй, ностальгияга жакын адамдардын эмоционалдык кыйналышы акырындык менен азайган, ал эми эстөөгө азыраак жакындарда мындай динамика байкалган эмес. Маанилүүсү, эстөөлөргө кайрылган адамдарда жоготуу тууралуу эскертүүлөрдөн качуу каалоосу күчөгөн эмес, бул болсо эмоционалдык иллюзияларга кетүү коркунучун жокко чыгарат.
Ностальгиянын качуудан айырмасы
Адистер ностальгияны көп учурда өткөнгө качуу формасы катары кабылдашарын белгилешет, бирок илимий маалыматтар муну жокко чыгарат. Ностальгияга жакын адамдар ооруну жана эскерүүлөрдү көз жаздымда калтырбайт, тескерисинче — өткөндүн позитивдүү учурларын психиканы турукташтыруучу ресурс катары колдонушат.
Мындай ыкма жоготуудан улам жаралган чыңалууну азайтып, эмоционалдык тең салмактуулукту сактоого өбөлгө түзөт. Оор сезимдерди басууга аракет кылуу ордуна, адам аларды жумшагыраак баштан өткөрүп, эстеликтерде өкүнүч эмес, ыраазычылык табат.
Ностальгия калыбына келүү механизми катары
Окумуштуулар эскерүүлөргө кайрылууну күчтүү эмоционалдык соккудан кийин ички калыбына келүү механизми катары кароодо. Бул психологиялык тең салмактуулукка акырындык менен кайтууга өбөлгө түзөт. Ностальгия кайгынын интенсивдүүлүгүн азайтып гана тим болбостон, жоготууну өткөндүн жакшы учурлары аркылуу кайра баалоого жардам берет.
Ушундайча, жакындар тууралуу эскерүүлөр оорунун булагы эмес, айыгуу факторуна айланып, адамга кризистен кадам-кадам менен өтүп, эмоционалдык туруктуулукту сактоого мүмкүнчүлүк берет. Бул ыкма өткөндү азыркы жана келечектеги жашоо үчүн ресурс катары колдонууга болоорун далилдейт.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, жакшы аброй деген эмне.
