Июн айынын башында башталган күчтүү геомагниттик бороон азыр бир аз басаңдаганы менен, Жердин магнит талаасы дале бузулган абалда калууда. G4 деңгээлине жеткен бороон азырынча 4–5 балл чегинде сакталууда. Кыргызстан да бул космостук таасирдин астында, жана анын натыйжасы калктын ден соолугунда, байланышта жана техниканын иштөөсүндө байкалууда.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди Spaceweather
Күндүн таажысынан чыккан плазмалык агым 1-июнда Жердин магнит талаасын урганда, полярдык жаркыроолор АКШнын түштүк аймактарына чейин жетти. Бул көрүнүштөр адаттан тыш узакка созулуп, үч күн бою байкалган. Кыргызстан сыяктуу тоолуу өлкөлөрдө мындай өзгөрүүлөр элге көбүрөөк тийиштүү болот.
Ден соолукка тийгизген таасири кандай?
Геомагниттик бороондордун таасирин айрыкча метеочабал адамдар сезет. Алардын абалы төмөнкү белгилер менен коштолот:
- Баш ооруу жана кысым
- Кан басымдын көтөрүлүшү же түшүшү
- Уйкусуздук жана чарчоо
- Жүрөктүн тез согушу
- Тынчсыздануу жана көңүлдүн чөгүшү
- Эс тутумдун начарлашы
Көп учурда жабыркагандар:
- Карылар
- Кан басымы жогору адамдар
- Жүрөк оорулары барлар
- Жаш балдар жана кош бойлуулар
- Тоолуу аймактарда жашагандар
Өзүңүздү кандай коргоого болот?
Дарыгерлер мындай күндөрү организмге ашыкча жүк жүктөбөөнү сунушташат. Ден соолукту сактоо үчүн төмөнкүдөй кеңештер берилет:
- Күнүнө 1,5–2 литр таза суу ичүү
- Кофе, спирт ичимдиктеринен жана майлуу тамактан алыс болуу
- Гаджеттерди колдонууну кыскартуу, өзгөчө кечинде
- Эрте уктап, эртең менен эрте туруу
- Ачык күнгө чыкпоого аракет кылуу
- Жеңил басуу же дем алуу көнүгүүлөрүн жасоо
Балдар үчүн — ойноо убактысын кыскартып, электрондук түзмөктөрдү чектөө. Карылар үчүн — кан басымды байма-бай текшерүү пайдалуу.
Техникалык коопсуздук: байланыш жана GPS жабдууларга коркунуч
Магниттик бороондор электрондук түзмөктөргө да таасир этет. Кыргызстандагы спутниктик жана мобилдик байланыштар төмөнкү кыйынчылыктарга туш болушу мүмкүн:
- GPS жана автонавигаторлордун так эместиги
- Интернеттин жай иштеши же үзүлүп кетиши
- Байланыш сигналдарынын начардыгы
- Банкомат жана терминалдардын убактылуу иштен чыгышы
- Авиацияда жана радиобайланышта сигналдын бузулушу
Жаралган кырдаалда, жолго чыгууда кагаз карта алып жүрүү, техниканы алдын ала текшерүү сунушталат. Айрыкча алыскы же тоолуу аймактарда байланышка болгон ишеним азаят.
Жакынкы күндөргө карата аба ырайынын магниттик божомолу
Meteoagent порталынын маалыматына караганда, 4–5-июнда геомагниттик активдүүлүк 4–5 балл деңгээлинде болот. Бул — метеочабал адамдарга таасир эте турган чек. 6-июндан тарта активдүүлүк азайып, абал туруктуу болот деп күтүлүүдө. Бирок айрым учкундуу толкундар жума аягына чейин кайталанышы мүмкүн.
Тоолуу жана түштүк аймактардын жашоочуларына сергек болуу сунушталат. Бул күндөрү тынчтыкты сактоо, оор иштерден алыс болуу жана эмоцияларды көзөмөлдөө маанилүү.
Жакындарыңызга тилектер: ден соолукту колдоо сөз менен башталат
Космостук аба ырайы адамды чарчатканда, жылуу сөздөр чоң мааниге ээ. Кыргызстанда туугандарга болгон мээрим даңаза болгон маданият. Төмөндө жакшы каалоо-тилектердин мисалдары берилет:
- Ден соолугуңуз чың болсун, магниттик толкундар сизди кыйнабасын!
- Кандай шамал сокпосун, тынч мүнөзүңүз менен жашаңыз!
- Бүгүнкү оор күн өтөт, эртең жарык болот. Жаныңар аман болсун!
- Сизге күч-кубат жана бейпил ой-тилек каалайм. Космос дагы силерге жеңет эмес!
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, Бишкекте +36 градуска чейин ысык болот.