Кыргызстанда электр энергиясынын тарифтерин өзгөртүү туруктуу процесс болуп калат. Бул тууралуу Энергетика министрлигинин Отун-энергетикалык комплексти жөнгө салуу департаментинин директору Тимур Орозалиев «Биринчи радио» эфиринде билдирди. Анын айтымында, тарифтерди жыл сайын оңдоо энергетика тармагынын туруктуу өнүгүүсүн, бюджет тартыштыгын кыскартууну жана энергетикалык инфратүзүмдү жаңылоону камсыздоого багытталган.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди 24.kg
Тимур Орозалиев белгилегендей, акыркы 10 жылда республикада электр энергиясын керектөө 3,6 миллиард киловатт-саатка өскөн. Бул энергетикалык системага болгон жүктү олуттуу түрдө көбөйткөн жана аны сактоо менен өнүктүрүү үчүн каржылык салымдарды талап кылат. Ошол эле учурда, калк төлөп жаткан тарифтер социалдык мүнөзгө ээ болуп, электр энергиясынын өздүк наркынан кыйла төмөн деңгээлде турат.
Тарифтерди оңдоонун себептери
Энергосистемадагы каржылык басымдын көбөйүшү тарифтерди жыл сайын оңдоонун негизги себеби болуп калды. 2024-жылы энергетика системасындагы акча каражаттарынын тартыштыгы 8,1 миллиард сомду түздү. Ушуга байланыштуу Энергетика министрлиги кырдаалды талдап чыгып, тарифтерди акырындык менен өздүк наркына жеткирүү үчүн оңдоо жүргүздү.
Департаменттин директору калк үчүн 700 киловатт-саатка чейинки керектөөгө учурдагы тариф 1,11 сомду түзөрүн, ошол эле учурда 2024-жылдын жыйынтыгы боюнча электр энергиясынын өздүк наркы 2 сом 72 тыйын болушу күтүлүп жатканын айтты. Демек, азыркы тариф продукциянын өздүк наркынын болгону 40,8 пайызын жабат.
Жаңы тарифтик шарттар
2025-жылдын 1-майынан тарта Кыргызстанда электр энергиясына жаңы тарифтер күчүнө кирет. 700 киловатт-саатка чейинки керектөө үчүн калк 1 сом 37 тыйындан төлөйт, бул учурдагы 1,11 сом менен салыштырмалуу жогору. Эгер лимиттен ашса, бир киловатт-саат үчүн 2 сом 60 тыйын төлөнөт (азыр 2 сом 39 тыйын).
Ошондой эле керектөөчүлөрдүн топторунун саны 14төн 7ге чейин кыскартылат. Бул тарифтик системаны жөнөкөйлөтүүгө, аны ачык жана түшүнүктүү кылууга өбөлгө түзөт.
Тарифтерди кантип оңдошот
Энергетика министрлигинин маалыматына ылайык, калк үчүн тарифтерди жыл сайын орто эсеп менен 20 пайызга көтөрүү пландалууда. Бул кадам тарифтерди өздүк наркына жакындатууга жана энергетикалык системага болгон каржылык басымды азайтууга багытталган. Тарифтерди көтөрүү процесси акырындык менен жана алдын ала белгиленген болот.
Учурда республика боюнча 1 миллион 585 миң абонент катталган, анын ичинен 1 миллион 472 миңи турак-жай керектөөчүлөрү, ал эми 112 миңи өндүрүштүк ишканалар.
Жаңы тарифтердин экономикага жана калкка таасири
Тарифтердин көтөрүлүшү үй-бүлөлүк бюджеттерге жана ишкер чөйрөгө түздөн-түз таасир этет. Бирок бийлик өкүлдөрү энергетикалык системанын туруктуулугун камсыз кылуу, инвестиция тартуу жана инфраструктураны өнүктүрүү үчүн тарифтик саясатты жаңылоонун зарылдыгын баса белгилешет.
Мындан тышкары, тарифтердин өздүк наркка жакындашы мамлекеттик бюджетке болгон жүктү азайтып, социалдык колдоо, билим берүү жана саламаттык сактоо тармактарына көбүрөөк каражат бөлүүгө мүмкүнчүлүк берет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, Кипр кыргыз студенттери үчүн жаңы билим берүү мүмкүнчүлүктөрүн ачты.
