Күн караманын урулору дүйнө жүзүндө эң кеңири колдонулган азыктардын бири болуп саналат. Бул жөнөкөй жана даамдуу закуска организм үчүн абдан маанилүү азык заттарды — витаминдерди, минералдарды, клетчатканы, пайдалуу майларды жана өсүмдүк белогун — өзүнө камтыйт.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди WILEY
Бирок бул азыктын жеткиликтүүлүгүнө жана таралгандыгына карабастан, көптөр анын чыныгы баалуулугун толук баалай беришпейт. Аны күнүмдүк рационго аз өлчөмдө да киргизүү организмдин абалына оң таасир бериши мүмкүн. Бирок, ашыкча колдонуу кээ бир ден соолук маселелерине да алып келиши ыктымал.
Жүрөк-кан тамыр системасын коргоо
Күн карама урулору жүрөк үчүн пайдалуу болгон көп каныкпаган майлардын булагы болуп эсептелет. Бул май кислоталары организмдеги «жаман» холестериндин деңгээлин төмөндөтүп, атеросклероз жана башка жүрөк ооруларынын алдын алууга жардам берет. Ошондой эле курамындагы Е витамини кан тамырлардын дубалдарын эркин радикалдардын зыяндуу таасиринен коргойт.
Кошумча түрдө, курамындагы фитостериндер липиддердин деңгээлин жөнгө салууга жардам берет. Бул элементтерди үзгүлтүксүз колдонуу кан басымын төмөндөтүп, жүрөк ооруларынын тобокелдигин азайтат.
Кан кантын көзөмөлдөө жана диабеттин алдын алуу
Күн карама урууларында кездешкен флавоноиддер жана фитостеролдор кандагы глюкозанын деңгээлин төмөндөтүүгө жана турукташтырууга жардам берет. Алар организмдин инсулинге болгон сезимталдыгын жогорулатат жана бул өзгөчө диабетке жакын адамдар үчүн маанилүү.
Ошондой эле клетчатканын көптүгү кандагы канттын деңгээлин кескин көтөрүлүп кетүүсүнөн сактайт. Бул өзгөчөлүк уруктарды диабеттик тамактануу планына киргизүүгө ылайыктуу кылат.
Иммунитетти бекемдөө жана гормоналдык тең салмактуулук
Цинк жана селенге бай болушу күн карама уругунун иммунитетти бекемдөөдө маанилүү азык экенин тастыктайт. Бул минералдар организмдин инфекцияларга жана бактерияларга туруштук беришине өбөлгө түзөт.
Селен ошол эле учурда калкан безинин гормондорунун түзүлүшүнө катышып, антиоксиданттык касиетке ээ. Бул өзгөчө кыш мезгилинде же оорудан кийин калыбына келүүдө маанилүү.
Ашказан-ичеги жолунун ишин жакшыртуу
Күн карама урууларындагы табигый клетчатка сиңирүү процесстерин жакшыртат. Бул ашказандын ишин жеңилдетип, ич катуунун алдын алат. Организм аш болумдуу заттарды жакшы өздөштүрүп, зыяндуу калдыктар оңой чыгарылат.
Кошумча түрдө клетчатка пайдалуу ичеги бактерияларынын өсүшүнө шарт түзөт. Бул гана эмес, жалпы ден соолукту жакшыртып, тери абалын да оңдойт.
Организмге күч жана энергия берүү
Күн карама урулору В тобундагы витаминдерге бай, алар организмдин энергия өндүрүшүнө активдүү катышат. Бул витаминдер нерв системасынын ишине жана зат алмашууга да түздөн-түз таасир этет.
Фосфор жана магний сыяктуу минералдар булчуңдардын ишин колдоп, чарчоону басаңдатат. Бул уруктарды күнүмдүк рационго кошуу иштеген же машыккан адамдар үчүн өзгөчө пайдалуу.
Ашыкча колдонгондо пайда боло турган тобокелдиктер
Көп колдонулган учурда күн карама урулору кээ бир терс таасирлерди жаратышы мүмкүн. Айрыкча туздалган түрлөрү — натрийдин жогорку деңгээли суюктук кармоого жана кан басымдын көтөрүлүшүнө алып келиши мүмкүн.
Эгер уруктар кабыгы менен көп өлчөмдө колдонулса, ичеги өткөрбөстүк же фитобезоар пайда болуу коркунучу бар. Бул абдан сейрек кездешсе да, кооптуу абалга жеткириши мүмкүн. Ошондой эле уруктарга аллергиясы бар адамдарда терс реакциялар болушу мүмкүн — мисалы, тери кычышуусу, шишик же дем жетпөө.
Рационго кантип туура кошсо болот
Күн карама уругун рационго кошуу өтө жөнөкөй. Аларды салаттарга, ботколорго, шорпого же камырга кошсо болот. Орто көлөмдөгү бир ууч уруктар эртең мененки же күндүзгү жеңил тамактын ордун баса алат.
Колдонуу жолдоруна төмөнкүлөр кирет:
- салаттар менен азыктардын бетине себүү;
- таттуу эмес батончиктерге жана мюслиге кошуу;
- эт же балык үчүн панировка катары колдонуу;
- кабыгынан тазалап жегенде закуска катары пайдалануу.
Мүмкүн болушунча туздалбаган, куурулбаган, табигый таза уруктарды тандаган оң. Бул алардын пайдалуу касиеттерин сактап калууга жардам берет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, видео оюндардын пайдасы.
