Изилдөөчүлөр дээрлик 500 клиникалык сыноонун жана 100 миңден ашык катышуучунун маалыматтарынын негизинде уникалдуу калькуляторду сунушташты. Бул курал дарыгерлерге белгилүү бир дары-дармектер кан басымды канчалык деңгээлде түшүрөрүн алдын ала баалоого жана эң ылайыктуу айкалыштарды тандоого мүмкүндүк берет. SciTechDaily маалымдагандай, бул иштеп чыгуу The Lancet журналында жарыяланган жана гипертонияны дарылоодо чоң секирик катары каралууда, жазат InoZpress.
Иштеп чыгуучулар ар бир миллиметр сымап мамычасына барабар басымды төмөндөтүү инфаркт же инсульт коркунучун 2% азайтарын белгилешет. Бирок азыркы шартта дары-дармектердин жана дозалардын ар түрдүүлүгү дарыгерлерди миңдеген айкалыштар менен беттештирип, алардын эффективдүүлүгүн тез баалоо мүмкүнчүлүгүн чектеп келген. Жаңы калькулятор бул маселени чечип, дарылоо схемаларын интенсивдүүлүк деңгээли боюнча бөлүп, терапияны жеке бейтапка ылайыкташтырууга жардам берет.
Эмне үчүн салттуу ыкма дайыма иштебейт
Көп жылдар бою гипертонияны көзөмөлдөө терапияны акырындап өзгөртүүгө жана кан басымды үзгүлтүксүз өлчөөгө негизделген. Бирок George Institute for Global Health адистеринин айтымында, мындай ыкма көп учурда туура эмес багыт берет. Кан басым сутканын убактысына, мезгилдерге жана бейтаптын эмоционалдык абалына жараша өзгөрүп турат. Натыйжада дарыгерлер көп учурда чыныгы абалды чагылдырбаган маалыматтарга таянып келишкен.
Калькулятор натыйжалуулук боюнча жүздөгөн рандомизацияланган изилдөөлөрдүн жыйынтыктарын эске алып, кокустук өзгөрүүлөрдү тең салмактап, жалпы терапиянын таасирин алдын ала эсептейт. Мындан тышкары, ал дары-дармектерди төмөн, орто жана жогорку интенсивдүүлүк топторуна бөлөт. Бул стратегияны тандоону жеңилдетип, логикалуураак кылат. Мындай ыкма көптөн бери холестеринди түшүрүүдө колдонулуп келген, бирок гипертония терапиясында алгач ирет ишке ашууда.
Жаңы калькулятор кантип иштейт
Адатта бир антигипертензивдик дары систоликалык басымды болгону 8–9 мм сымап мамычасына түшүрөт. Бирок көпчүлүк бейтаптар үчүн 15–30 мм деңгээлге төмөндөтүү зарыл болуп, дары-дармектерди айкалыштыруу зарылчылыгы жаралат. Калькулятор дарыгерге эң ылайыктуу айкалышты дароо тандап алууга мүмкүндүк берип, “сынап көрүү” ыкмасына кеткен айларды кыскартат.
Айрыкча курал үзгүлтүксүз өлчөөлөрдөн алынган ызы-чуу жана так эмес маалыматтарга таянбайт. Анын ордуна жүздөгөн сыноолордун орточо натыйжаларын колдонуп, прогнозду ишенимдүү кылат. Адистердин пикиринде, бул дарыгерлерге туура дарылоону ыкчам дайындоого жана бейтаптардагы тобокелдиктерди азайтууга жол ачат.
Дүйнөлүк саламаттык үчүн мааниси
Гипертония дүйнөлүк медицинанын эң чоң көйгөйлөрүнүн бири болуп саналат: бул дарт менен 1,3 миллиардга чейин адам жабыркайт жана жыл сайын 10 миллионго жакын адамдын өлүмүнө себеп болот. Ошол эле учурда бейтаптардын 20%дан азы гана талап кылынган деңгээлге жетишет, бул инфаркт, инсульт жана бөйрөк ооруларынын өсүшүнө алып келет.
Эксперттер белгилегендей, гипертонияны көзөмөлдөөнүн аз гана жакшыртылышы да чоң таасирге ээ болот. Эгерде туруктуу көзөмөлгө алынган бейтаптардын үлүшү жок дегенде 50%га жетсе, бул миллиондогон адамдардын өмүрүн сактап калууга жардам берет. Азыркы учурда клиникалык сыноо пландалууда, анда калькулятор практикалык шартта колдонулуп, анын натыйжалуулугу текшерилет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, жаңы изилдөөлөр анын пайдасын жана даамын далилдеди.
