Пенсильвания университетинин изилдөөчүлөрү биринчи жолу «уктап жаткан» рак клеткаларын, алар дарылоодон кийин көп жылдан кийин кайра пайда болуусуна себеп болушу мүмкүн экенин, учурдагы дары-дармектер менен аныктап жана жок кылууга болорун далилдешти, жазат InoZpress.
Бул ачылыш CLEVER деп аталган клиникалык сыноо аркылуу мүмкүн болду. Изилдөөдө АКШнын Тамак-аш жана дары-дармек администрациясы (FDA) тарабынан жактырылган эки дары колдонулуп, жашыруун шишик клеткаларын көпчүлүк бейтаптарда жок кылуу мүмкүнчүлүгү далилденди. Дарылоонун натыйжасында, оорунун кайра кайтып келүү коркунучу кыйла төмөндөдү.
Оору кайтып келүүдөн мурун аны токтотууну көздөгөн изилдөө
Окумуштуулар сүт безинин рагынан кийин организмде көп жылдар бою жашыруун калып, кийин активдешкен «уктап жаткан» же жашыруун клеткаларга көңүл бурушкан. Бул клеткалар активдүү эмес болгондуктан, стандарттуу медициналык тесттер менен аныкталбайт жана денеде жашыруун бойдон калышат.
II фазадагы бул изилдөөгө 51 бейтап катышып, дарылоонун натыйжасында 80%ында жашыруун клеткалар жок кылынган. Эки дарылардын айкалышы колдонулган учурларда бул көрсөткүч 100% жеткен. Үч жылдык байкоодон кийин бейтаптардын басымдуу бөлүгүндө оору кайтып келген эмес.
Кантип дары-дармектер жашыруун клеткаларды жок кылат
Изилдөөчүлөр «уктап жаткан» шишик клеткалары активдүү рак клеткаларынан биологиялык жактан таптакыр айырмаланарын аныкташты. Бул клеткалар аутофагия жана mTOR сигнал берүү жолдору аркылуу жашоосун улантат. Ушул жолдорду бутага алган дары-дармектер бул клеткаларды жок кылууга жөндөмдүү болуп чыкты.
Мышыктарда жүргүзүлгөн тажрыйбалар көрсөткөндөй, ракка каршы эмес башка максаттар үчүн иштелип чыккан эки башка дары бул жашыруун клеткаларды эффективдүү жок кылып, шишиктин кайра пайда болушуна тоскоол болду. Бул ыкма метастаз пайда боло электе эле ооруну токтотууга мүмкүндүк берет.
Жаңы клиникалык сыноолор башталды
CLEVER сыноосунун ийгилигинин негизинде, Пенсильвания университетинин изилдөөчүлөрү азыр ABBY жана PALAVY деп аталган эки жаңы жана кеңири масштабдагы клиникалык сыноолорду башташты. Бул долбоорлор АКШнын бир нече онкологиялык борборлорунда жүргүзүлүүдө.
Бул аракеттер бейтаптарга рак дарылангандан кийин жөн гана «күтүп көрөлү» деген ыкманын ордуна, алдын ала чара көрүү мүмкүнчүлүгүн берүү максатын көздөйт. Изилдөөчүлөр жаңы ыкма сүт безинин рагынын кайра кайтып келишин токтотууда олуттуу роль ойнойт деп ишенишет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, сууну аз ичүү стрессти күчөтөт жана ден соолукка коркунуч жаратат.