Изилдөөчүлөрдүн тобу MASLD деп аталган эң кеңири таралган боор ооруларынын бири боюнча кандын курамындагы айрым белоктор анын алгачкы белгилери боло аларын ишенимдүү далилдешти. Медицина тарыхында биринчи жолу оорунун клиникалык белгилери чыга электе эле аны алдын ала аныктай алган биомаркерлер табылды, бул анын алдын алуу жана дарылоону эрте баштоого мүмкүнчүлүк түзөт.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди SciTechDaily
Бул ачылыш дүйнө жүзү боюнча кеңири жайылып бараткан жана бул оору менен оорубаган адамдарга салыштырмалуу өлүм көрсөткүчү кыйла жогору болгон метаболизмге байланыштуу стеатоздук боор оорусуна тиешелүү. Британиянын биобанкынын 50 миңден ашык катышуучусунун саламаттыгы 16 жыл бою байкалган жана айрым белоктордун деңгээли менен оорунун өнүгүү ыктымалдыгынын ортосунда туруктуу байланыш аныкталган.
MASLD прогноздоо үчүн белокторду аныктоо
Изилдөө CDHR2, FUOM, KRT18, ACY1 жана GGT1 деп аталган беш белокту бөлүп көрсөттү, алардын деңгээли боор оорусунун келечектеги өнүгүүсү менен так байланышкан. Бул ачылыш 2 700дөн ашык плазма белокторун талдоонун негизинде жүргүзүлүп, жогорку тактыктагы протеомикалык технологиялардын жана узак мөөнөттүү байкоолордун аркасында мүмкүн болду.
Моделдин натыйжалуулугу таасирдүү болуп чыкты: диагноз коюлганга чейин 5 жыл калганда болжол 83,8% тактык менен, ал эми 16 жыл мурда — 75,6% тактык менен иштеди. Эгер бул модель салмак индексин жана дене активдүүлүк деңгээлин камтыган салттуу клиникалык маркерлер менен толукталса, тактык 90,4% жана 82,2% га чейин жогорулады.
Моделдин жалпы колдонулушу тастыкталды
Моделдин туруктуулугун текшерүү үчүн ал Кытайдагы көз карандысыз адамдардын тобуна да колдонулуп, натыйжалар дээрлик бирдей болду. Бул MASLD оорусунун дүйнө жүзү боюнча өсүп жаткан шарттарында, эрте диагноз коюу үчүн универсалдуу ыкмаларды колдонуу зарылдыгына байланыштуу өзгөчө мааниге ээ.
Изилдөө байкоочу мүнөзгө ээ болгондуктан, белоктордун деңгээли менен ооруга чалдыгуу ортосунда себеп натыйжа байланышын түздөн-түз далилдей албайт. Бирок ал MASLD оорусунун молекулалык механизмдерин мындан ары терең изилдөөгө жол ачат. Белоктордун оорунун өнүгүшүнө катышы жана алар дарылоо максатында колдонулушу мүмкүнбү деген суроолорду аныктоо үчүн кошумча эксперименттер пландалууда.
Клиникалык практикада колдонуу мүмкүнчүлүгү
Бул ыкманын эң чоң артыкчылыктарынын бири — оорунун белгилери чыга электе эле аны аныктап, эрте чара көрүүгө мүмкүндүк берет. Бул диагноз коюу стратегиясын өзгөртүп, дарылоодон алдын алуу жана жашоо образын оңдоо багытында эрте кийлигишүүгө жол ачат.
Илимпоздор мындай биомаркерлердин болушу гастроэнтерологияда жана жалпы медицинада индивидуалдуу ыкманын негизин түзөөрүн белгилешет. Клеткалык жана белок деңгээлиндеги алдын ала прогноздоолор, айрыкча ашыкча салмак, кант диабети жана аз кыймылдаган адамдар үчүн, милдеттүү текшерүүнүн бир бөлүгүнө айланып калышы мүмкүн.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, тез басуу жүрөктүн ритминин бузулушу коркунучун азайтат.
