Кыргызстанда чыгарылган дары-дармектердин үлүшү азыркы учурда өтө төмөн болуп, жалпы базардан 2-3 пайызды гана түзөт. Бул маалымат бүгүн Товарлар жана кызматтар палатасында өткөн тегерек үстөлдө айтылды. Фармацевтикалык жана медициналык ишмердүүлүк комитетинин өкүлдөрү 2026-жылга карата ички өндүрүүчүлөрдүн иши токтотулушу мүмкүн экенин билдиришти, эгерде ЕАЭБдин талаптарына жооп берген документтерди даярдоо иштери бүткөрүлбөсө.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди 24.kg
Азыркы учурда Кыргызстанда улуттук процедура боюнча 6 миңден ашык дары-дармек катталган, бирок алардын арасынан 200 гана дары ЕАЭБдин талаптарына ылайык келет. Бул көйгөй улуттук каттоо күбөлүктөрүнүн мөөнөтүнүн бүтүшү жана ЕАЭБдин талаптарына ылайык каттоо документтерин ишке ашыруу үчүн жетишсиз убакыттын болушу менен байланыштуу. Эгерде убакыттын өтүшү менен тиешелүү өзгөртүүлөр жасалбаса, бул өлкөнүн ичиндеги дары-дармек менен камсыздоого олуттуу көйгөйлөрдү жаратат.
Ошондой эле тегерек үстөлдө Кыргызстандагы дары-дармектердин жеткирүү системасындагы көйгөйлөргө да токтолушту. Дары-дармекке болгон суроо-талаптын кээде үзгүлтүккө учурап, арзаныраак дары-дармектердин да рыногунда жок болуп калганы айтылды. Мындай учурда бейтаптар өздөрү дары-дармекти чет өлкөдөн же интернет аркылуу буйрутма берип алышат, бул кошумча чыгымдарды жана узак күтүү убакытын пайда кылат. Муну менен бирге, мындай жеткирүү көйгөйлөрү экономикалык гана эмес, социалдык да мааниге ээ болуп жатканы белгиленди.
ЕАЭБге кирген өлкөлөрдүн фармацевтикалык ассоциациялары Россиянын өкмөтүнө кат жазып, ЕАЭБдин талаптарына жооп берген каттоо документтерин түзүү процесси тездетилишин өтүнүштү. Аталган ассоциациялардын маалыматы боюнча, Россияда 80% дары-дармектердин документтерине керектүү өзгөртүүлөр киргизилген, ал эми башка ЕАЭБ өлкөлөрүндө, анын ичинде Кыргызстанда, 10-20% гана документтер толукталган. Бул жагдай бүтүндөй регионго олуттуу коркунуч туудурат жана 2026-жылы дары-дармектердин жетишсиздигине алып келиши мүмкүн.
Жыйынтыгында, көптөгөн өндүрүүчүлөрдүн жана ЕАЭБ өлкөлөрүнүн ЕАЭБдин жаңы стандарттарына жооп берүү үчүн документтерин даярдоодогу даярдыгынын жоктугуна байланыштуу дары-дармектердин жеткирүү жана жетиштүүлүк маселелеринде олуттуу көйгөйлөр келип чыгышы мүмкүн. Бул өлкөлөрдүн фармацевтикалык базарында коллапс болуп калуу коркунучун жаратышы ыктымал.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, президенттин администрация Жогорку Кенештин шайлоо системасын өзгөртүү долбоорун колдоду.