Кыргызстандын борбордук бийлиги Бишкек шаарындагы жылуулук электр борборуна (ЖЭБ) каржылык жардам көрсөтүү чечимин кабыл алып, бул максатта республикалык бюджеттен чоң суммадагы каражат бөлүү пландалууда. Бул кадам шаардык кеңештин макулдугунан кийин ишке ашты, ал муниципалдык ишканага пайдалуу шарттар менен ири көлөмдөгү насыя алууга расмий уруксат берди.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди 24.kg
Жылына 1 пайыздык үстөгү менен берилчү 1 миллиард сомдук насыя ЖЭБтин үзгүлтүксүз иштешин камсыздоого жана алдыдагы жогорку жүктөмгө даярдык көрүүгө багытталган. Мурдараак өкмөт 2028-жылга чейин жылуулук борборун каржылоону өз мойнуна алары айтылган, бирок азыр бул милдетти шаар өзүнө алууда.
Шаардык депутаттар ЖЭБ мэриянын карамагына өткөрүлгөн учурда мамлекеттик каржылоонун убадасы берилгенин эске салышты. Бирок азыркы кырдаалда Бишкек мэриясы бул карыз боюнча кепилдикти өзүнө алуу чечимине келди. Мунун негизги максаты — борбор калаанын тургундарын үзгүлтүксүз жылуулук менен камсыздоо. Ошентип, бюджеттен бөлүнгөн каражат шаар тургундарына жылуулук жана электр энергиясын үзгүлтүксүз жеткирүүнү камсыздоого жумшалат.
Насыянын шарттары жана анын багыты
Бишкек ЖЭБине берилүүчү насыя жылына 1 пайыздык үстөгү менен таркатылат — бул мамлекеттик мекемелер үчүн эң жеңилдетилген шарттардын бири болуп саналат. Мындай чечим борбордун энергия менен камсыздоочусу болгон ишканага шашылыш каржылык жардам көрсөтүү зарылдыгы менен негизделген. 1 миллиард сомдук каражат ишкананын техникалык даярдыгын жогорулатууга жана жылуулук мезгилинде күтүлбөгөн кырдаалдардын алдын алууга багытталат.
Бөлүнгөн каражат максаттуу түрдө гана пайдаланылат. Шаардык кеңештин чечимине ылайык, бул каражат техникалык жаңылоого, отун сатып алууга, жабдууларды тейлөөгө жана персоналды даярдоого жумшалат. Бул аракеттердин баары ЖЭБтин кыш мезгилинде жана тургундардын өсүп жаткан талабын камсыздоого мүмкүндүк берет.
Каражатты кайтаруу булагы жана төлөө механизми
Аталган насыяны кайтаруу Бишкек ЖЭБ тарабынан өндүрүлгөн жылуулук жана электр энергиясын сатуудан түшкөн каражаттардын эсебинен жүргүзүлөт. Муниципалдык ишкана чыгымдарын өз продукциясынын өздүк баасына киргизүүнү пландоодо, бул өз кезегинде ишкананын каржылык туруктуулугун сактоого шарт түзөт. Ошондой эле, бул ыкма шаардык бюджетке кошумча жүк жаратпастан, ишкананын өз алдынча төлөө мүмкүнчүлүгүн камсыздайт.
Мындай төлөө механизми буга чейин дагы колдонулган жана жакшы натыйжаларын көрсөткөн. Ушул себептен ишкананын насыяны кошумча дотациясыз эле кайтаруу мүмкүнчүлүгү жогору. Финансылык тартипти сактоо жана каражаттарды максаттуу пайдалануу долбоордун ийгиликтүү ишке ашышына негиз болору күтүлүүдө.
Шаар бийлигинин инфраструктураны колдоодогу ролу
Бишкек мэриясы шаардагы маанилүү инфраструктуралык объекттер үчүн жоопкерчиликти өз мойнуна алууга дагы бир ирет даяр экенин көрсөтүүдө. Өкмөт буга чейин берилген убадасын аткарбай турган учурда, шаардын жетекчилиги активдүү демилге көрсөтүп, тез чара көрүп жатат. Бул чечим шаардыктардын кызыкчылыгын коргоого багытталган жана кыш мезгилинде алардын коопсуздугун камсыз кылууга арналган.
Ошондой эле, шаардык кеңеш насыянын бөлүнүшү жана колдонулушу боюнча көзөмөлдү күчөтүүдө. Бул бөлүнгөн каражаттардын туура пайдаланылышын камсыз кылууга, ачык-айкын иш алып барууга мүмкүндүк берет. Муну менен Бишкек мэриясы коммуналдык инфратүзүмдү башкарууда жана республикалык органдар менен кызматташууда жоопкерчиликтүү мамиле кылууда.
Энергетикалык келечек жана шаардык стратегия
Бул 1 миллиард сомду бөлүү — бир жолку чара эмес, ал Бишкектин энергетикалык системасын турукташтыруу жана жаңылоо боюнча кеңири стратегиянын бөлүгү болуп саналат. Мурдараак жаңы ЖЭБ куруу, эски кубаттуулуктарды жаңылоо жана экологиялык жактан таза энергия булактарына өтүү жөнүндө билдирүүлөр айтылган. Ушул шартта азыркы насыя — калааны жылуулук менен камсыз кылуу жаатындагы маанилүү кадамдардын бири.
Алдыдагы жылдарда өкмөт менен мэрия биргеликте борбор калаанын энергетикалык инфратүзүмүн чыңдоо иштерин уланта берери күтүлүүдө. Бул жабдууларга инвестиция тартууну, башкаруу системасын реформалоону жана тарифтик саясатты оптималдаштырууну камтыйт. Шаарды туруктуу өнүктүрүү үчүн комплекстүү программа зарыл жана бүгүнкү чечим ошол программанын маанилүү бөлүгү болуп калат.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, Кыргызстанда климаттын өзгөрүүсү дүйнөлүк темптен эки эсе тез өсүүдө.