Psychology Today маалыматына ылайык, курактык айырмасы 10 жылдан ашкан мамилелер ар дайым талкууланып жана сынга алынат, анткени алар коомдогу салттуу нормаларга каршы келет, — жазат InoZpress. Мындай мамилелердин көрүнүктүүлүгү өсүп жатканына карабастан, аларга болгон мамиле ар түрдүү бойдон калууда: айрымдар кабыл алса, башкалар терс көз карашта.
Азыркы изилдөөлөр мындай мамилелердин жагымдуулугу биологиялык, социалдык жана жеке факторлордун айкалышына негизделгенин көрсөтөт. Айрымдар үчүн артыкчылык туруктуулукта жана тажрыйбада болсо, башкалар үчүн жаштык энергияда, жаңы көз карашта жана эмоционалдык ачыктыкта. Бирок бул байланыштарда күчтүн тең салмактуулугу, психологиялык өзгөчөлүктөр жана ар кандай жашоо этаптары сыяктуу суроолор сөзсүз пайда болот.
Жаш айырмасы эмнеден тартып кызыктырат
Мындай мамилелердин жагымдуулугу көп учурда эволюциялык механизмдер жана жеке тандоолор менен түшүндүрүлөт. Тарыхта улуу жаштагы эркектер жаш аялдарды тандаса, жаш эркектер улуу аялдарды ресурстары же эмоционалдык жетилгендиги үчүн тандашкан. Бүгүн бул стереотиптер азыраак байкалганы менен, алардын издери азыр да сакталууда.
Жаш өнөктөштөр көбүнчө улуу курактагылардын туруктуулугун жана тажрыйбасын баалашат. Аялдар көбүнчө ресурстарга, ишенимдүүлүккө жана жетилгендикке көңүл бурушат. Улуу жаштагы эркектер жана аялдар болсо жаштардын энергиясын, жашоого болгон кызыгуусун жана жаңы идеяларын баалашат. Ошондой эле «жаңы тажрыйбага ачыктык» сыяктуу мүнөздөр жаш айырмасы бар мамилелерге даярдыкты аныктап бере алат.
Күч жана коомдук стереотиптер
Көп талкууланган темалардын бири — күчтүн тең салмактуулугу. Улуу өнөктөш көбүнчө каржы, тажрыйба жана социалдык статус боюнча артыкчылыкка ээ болушу мүмкүн. Бирок бул дайыма эле үстөмдүк кылууну билдирбейт: жаш өнөктөштөр да эмоционалдык интеллект, технологиялык билгичтик жана заманбап маданий багыт аркылуу таасир эте алышат.
Коом болсо көп учурда мындай мамилелерге стереотиптерди жүктөйт: улуу эркектерди «спонсорлор», жаш аялдарды «пайда издегендер», ал эми улуу аялдарды жаш эркектер менен кошо «пума» деп аташат. Бул жөнөкөйлөштүрүлгөн белгилер чыныгы мамилелердин татаалдыгын чагылдырбайт. IPSOS компаниясынын 2022-жылдагы изилдөөсү көрсөткөндөй, америкалыктардын 70%дан ашыгы жаш айырмасы бар мамилелерди, эгер алар сый-урматка жана жалпы баалуулуктарга негизделсе, кабыл алат.
Кыйынчылыктар жана сыноолор
Мүмкүнчүлүктөр менен катар мындай мамилелерде кыйынчылыктар да көп. Ар кандай жашоо этаптары көйгөй жаратышы мүмкүн: бир өнөктөш үчүн карьера жана үй-бүлө куруу маанилүү болсо, экинчиси саламаттык же пенсия тууралуу ойлонушу мүмкүн. Бул айырмачылыктарды чечүүнүн жалгыз жолу — ачык сүйлөшүү жана компромисс.
Мындан тышкары, муундар жана маданияттар ортосундагы айырмачылыктар да тоскоолдук жаратышы мүмкүн. Музыкадагы, технологияны колдонуудагы жана коомдук баалуулуктардагы айырмачылыктар түшүнбөстүктөргө алып келет. Ошол эле учурда ийкемдүүлүк жана бири-биринин көз карашына урмат менен мамиле кылуу гармонияны сактап калууга жардам берет. Ден соолук маселелери да өзгөчө кыйынчылык болуп саналат, анткени улуу өнөктөштүн абалы эртерээк өзгөрүшү мүмкүн.
Ийгиликтүү мамиленин жолдору
Адистердин айтымында, ийгиликтүү жаш айырмасы бар мамиленин негизги шарты — ачык коммуникация. Өнөктөштөр күтүүлөрүн, максаттарын жана кыйынчылыктарын башынан талкуулашы зарыл. Бул ишенимди бекемдеп, талаш-тартыштардын алдын алат.
Урмат-сый жана жалпы баалуулуктарды таануу дагы маанилүү. Үй-бүлө, карьера же жеке өсүш болобу — жалпы фундамент бекем байланыш түзөт. Ийкемдүүлүк жана сын-пикирге бирдиктүү туруштук берүү мамилени чыңдайт. Кээде жубайлар терапиясы дагы жардамчы курал болуп бере алат, айрыкча байланыштагы күч тең салмактуулугун жана баарлашуудагы боштуктарды жоюуда.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, суперокучу болуу жолдору.