Байыркыдан калган ишеним
Элдик жөрөлгөлөрдүн арасында эң кеңири таралгандардын бири — кокусунан туз чачып алсаң, жакын арада уруш чыгып кетет деген ишеним. Бир караганда бул жөнөкөй үй шартындагы окуя болуп сезилиши мүмкүн, бирок анын тарыхы өтө тереңде жатат. Миңдеген жылдар мурда эле туз баалуу азык катары эсептелип, ага карата өзгөчө мамиле болгон. Байыркы заманда туз байлыкты, бакубатчылыкты жана ишенимдүүлүктү билдирген. Ошондуктан аны чачып алуу жөнөкөй шалаакылык эмес, конфликт же түшүнбөстүк келе жатканын билдирген белги катары кабыл алынган.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди КТРК
Байыркы маданияттарда туздун символикасы
Туз ар дайым адамдардын жашоосунда өзгөчө орунду ээлеп, терең символикалык мааниге ээ болгон. Мисалы, Чыгыш өлкөлөрүндө тузду кокусунан чачып алуу үй-бүлөнүн бактысын жана ийгилигин жоготууга алып келет деп эсептелген. Байыркы Европада туз тазалык менен чынчылдыктын символу болуп саналгандыктан, аны кокусунан чачып алуу адамдардын ортосундагы ишенимдин бузулушун билдирген. Славян элдик салтында дагы тузга өзгөчө урмат-сый көрсөтүлгөн, ошондуктан анын чачылышы уруш-талаштын белгиси катары дароо кабыл алынган.
Эмнеге дал ушул туз уруштун символуна айланды?
Эмнеге дал ушул туз конфликт менен байланышкан мындай күчтүү символикалык мааниге ээ болгон? Тарыхта туз өзгөчө баалуу азык болуп, кымбат тургандыктан, адамдар аны өтө этият колдонгон. Аны чачып алуу үй-бүлөгө жана үйгө болгон урмат-сыйдын жетишсиздиги катары каралган. Материалдык баалуулугунан тышкары, туз мамилелердин бекемдигинин символу болгон — маанилүү келишимдер жана макулдашуулар түзүлгөндө туз алмашуу салты болгон. Ошентип, анын жоготуусу түз эле ынтымактын жана түшүнүшүүнүн жоголуусу катары кабыл алынган.
Жөрөлгөнүн терс таасирин кантип жокко чыгарууга болот
Көптөгөн элдик жөрөлгөлөр сыяктуу эле, бул ишенимдин терс таасирин жокко чыгаруунун дагы өз жолу бар. Эгер адам кокусунан тузду чачып алса, анда салт боюнча сол ийининен кичинекей чымчым туз чачып коюш керек. Элдик ишеним боюнча, сол ийиндин артында чыр-чатак жана жамандыктарды козгогон жаман рух турат. Бул символикалык кыймыл терс энергияны жок кылып, болочок уруштан сактайт деп эсептелет. Кээ бир элдерде абалдын негативдүүлүгүн толук жок кылуу үчүн акырын кечирим суроо сөздөрүн да айтып коюшат.
Бул ишеним бүгүнкү күндө актуалдуубу?
Азыркы дүйнө мурдагыга караганда ишенимдерге азыраак көңүл бурганы менен, туз жөнүндө бул элдик жөрөлгө дагы деле муундан муунга өтүп келет. Бүгүнкү күндө адамдар аны бири-бирине этият мамиле кылууга, майда талаш-тартыштарга жол бербөөгө чакырган символ катары кабыл алышат. Туздун материалдык мааниси азайганы менен, анын символикалык мааниси дале сакталууда. Бул жөрөлгө күнүмдүк жашоодо майда-чүйдө аракеттер дагы жакын адамдар менен болгон мамилеге таасир этиши мүмкүн экендигин эскертип турат.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, түштө күзгү көрүнсө эмнени билдирет.
