Кыргызстандын мамлекеттик бюджети 2024-жылы автоунаалардын алдыңкы каптал айнектерин караңгылатуу үчүн алынган төлөмдөрдөн 650,1 миллион сом киреше тапты. Бул көрсөткүч белгиленген пландык деңгээлден 138,3 пайызга жогору болуп, күтүлгөндөн кыйла ашып түштү. Бул тууралуу Каржы министрлиги 2024-жылдагы бюджеттин аткарылышы тууралуу отчётунда билдирди.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди 24.kg
План боюнча мамлекеттик бюджетке 469,9 миллион сом чогулушу керек болчу. Бирок факты жүзүндө 650 миллион сомдон ашык каражат түштү. Мындай ашыкча киреше тонировка үчүн уруксат алууну каалаган жарандардын жана компаниялардын активдүүлүгү менен байланыштуу. Бул кызмат мурда анчейин маанилүү эмес деп эсептелсе да, киреше булагы катары чоң салым кошту.
Ким канча төлөйт жана кандай тартип бар
Алдыңкы каптал айнектерди тонировкалоо үчүн уруксат алуу тартиби 2022-жылдын 1-июнунан тартып күчүнө кирген. Ошондон бери автоунаа ээлери атайын уруксат кагазын алып гана айнекти караңгылатууга укуктуу.
Төлөмдүн өлчөмү так белгиленген: жарандар үчүн 50 миң сом, юридикалык тараптар үчүн 70 миң сом, ал эми чет өлкөлүк жарандар жана резидент эместер үчүн 90 миң сом. Бул салыштырмалуу жогорку суммалар болгон менен, айкын жана мыйзамдуу жол менен тонировка жасаткысы келгендердин саны көп болгондуктан, киреше да жогору болду.
Тонировкага суроо-талаптын себептери
Төлөмдөрдүн кымбаттыгына карабастан, көптөгөн айдоочулар мыйзамдуу уруксат алууга кызыгып жатышат. Мунун себептери катары күндүн ысыгынан коргонуу, жолдо жүрүүдө ыңгайлуулук жана мыйзам бузбоо каалоосу көрсөтүлөт. Айрыкча өлкөнүн түштүк аймактарында тонировка күндөн коргоо үчүн актуалдуу.
Мындан тышкары, уруксат алуу процесси жөнөкөйлөтүлгөнү да чоң роль ойногон. Мурункуларга караганда документтерди даярдоо жана алуу жеңил болуп калган. Бул өкмөттүн жарандары үчүн ыңгайлуу шарт түзүүгө болгон аракетинин жыйынтыгы катары бааланууда.
Бюджет үчүн экономикалык пайдасы
Каржы министрлигинин маалыматына ылайык, өткөн жылга салыштырмалуу өсүү 153,2 пайызды түздү. Бул сан көрсөткөндөй, жөнөкөй административдик чаралардын өзүнөн да олуттуу экономикалык жыйынтык чыгарууга болот, эгерде алар туура колдонулса жана ачык-айкын жүргүзүлсө.
Мындай кошумча кирешелер бюджеттик чыгымдарды жабууда, өзгөчө социалдык жана инфраструктуралык долбоорлорду колдоодо маанилүү роль ойнойт. Эң башкысы — бул кирешелер сырттан каржылоосуз, ички ресурстардын эсебинен топтолууда.
Келечектеги мүмкүнчүлүктөр
Мамлекет бул практиканы башка унаа кызматтары же уруксат берүү процедураларына да жайылтуу мүмкүнчүлүгүн карап жатат. Мындан тышкары, кээ бир учурларда арзандатууларды же акцияларды өткөрүү аркылуу элдин активдүүлүгүн дагы арттыруу пландалууда.
Ошондой эле, электрондук форматта уруксат берүү системасын өнүктүрүү иштери жүрүп жатат. Бул региондордо жашаган, мамлекеттик кызматтарга жетүүдө кыйынчылыктарга туш болгон жарандар үчүн өзгөчө маанилүү.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, коргоо министрлиги ишкерге 6 миллион сом карызы.
