Кекиртек — ар бир адамга тааныш көрүнүш. Ал күтүүсүздөн, алдын ала эскертүүсүз пайда болуп, эң күтүлбөгөн учурда кармап алат. Медицинада бул оңой түшүндүрүлөт: диафрагманын спазмы, муздап калуу, бат-бат тамактануу. Бирок элдик түшүнүктө кекиртек көптөн бери өзгөчө орунду ээледи — аны жөн гана дененин белгиси эмес, мистикалык белги катары кабылдашкан.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди КТРК
Элдик ишенимдерге ылайык, эгер адам ачык себепсиз кекиртектеп баштаса — демек, кимдир бирөө аны эстеп жатат. Убактысына жана кекиртектин күчтүүлүгүнө жараша бул эстөөлөр жакшыбы же жаманбы — аны аныктоого аракет кылышкан. Эртең менен — көбүнчө жакшы ойлор жана жагымдуу сезимдер. Күндүз — кимдир бирөө сөз арасында айтып жатат. Ал эми кечинде — мүмкүн, кимдир бирөө сагынып жатат же с özүңүздү эстеп, капаланып жатат.
Ким эстеп жатканын кантип «табышкан»
Атайын «ырым» да болгон — тааныштар менен достордун аттарын атап чыгуучу, жана кекиртек токтогон ат боюнча, дал ошол адам эстеп жатат дешчү. Бул элдик ыкма интуицияны чыңдоого жана маанилүү адамдарды эстөөгө жардам берген. Айрыкча кыздар ишенишчү: эгер кекиртек башталса — демек, жигити эстеп жатат. Бул күнүмдүк жашоого бир аз романтика кошкон.
Кээде кекиртекти таарыныч сезимдер менен да байланыштырышкан. Эгер адам жагымсыз сүйлөшүүдөн кийин кекиртек кылса, бул башкалардын эстөөсү алигиче «чыгып кетпей» жаткан энергиялык чыңалуунун белгиси дешкен. Андай учурда суу ичүү, муздак суу менен бет жуу же жөн гана кырдаалды «жиберүү» сунушталган.
Заманбап көз караш менен эски ишеним
Бүгүнкү күндө адамдардын көбү кекиртекти физиологиялык реакция катары кабыл алышат. Бирок азыр да көптөр, себепсиз «ик!» угулганда, автоматтык түрдө жылмая башташат: «Оо, бирөө эстеп жатат окшойт!» Бул ишеним фольклордун жана күнүмдүк маданияттын бөлүгү болуп калды — жеңил, зыянсыз, бирок кандайдыр бир жылуулукка толгон. Ал жөнөкөй нерселерден да дене, жан дүйнө жана айлана-чөйрө менен болгон байланыштарды издөөгө үндөйт.
Кекиртек жөнүндө элдик ишенимдер — бул мыйзам эмес, эскертүү: өзүңө, айланадагыларга жана жашоонун майда-барат нерселерине көбүрөөк көңүл буруу керектигин эскертип турат. Кээде чындап эле, айланаңда эч ким жоктой сезилсе да, жалгыз эмес экениңди эске салат.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, оору тууралуу түш: тынчын алган түштөрдүн жашыруун мааниси.
