Кыргызстандын Улуттук статистика комитети 2025-жылдын алгачкы төрт айындагы эмгек акы боюнча расмий маалыматтарды жарыялады. Статистика көрсөткөндөй, өлкөдө айлыгы орточо көрсөткүчтөн кыйла жогору болгон жарандардын үлүшү салыштырмалуу аз. Бул көрүнүш кирешелердеги теңсиздик маселесин кайрадан күн тартибине коюп жатат.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди Kaktus Media
Январдан апрелге чейинки аралыкта номиналдык орточо эмгек акы 40 776 сомду түзгөн. Бирок иштеген адамдардын көбү бул суммадан аз айлык алышат. Айлык акылар бөлүштүрүлгөн диапазон боюнча каралганда, жогорку маяна алган кызматкерлер коомдун азчылыгын түзөрү айкын болууда.
Жогорку маяна алгандардын үлүшү канча
Расмий маалыматка ылайык, экономикалык жактан активдүү калктын болгону 6,1 пайызы 76 миң сомдон жогору айлык алат. Ошондой эле 3,3 пайызы 63 531 сомдон 76 миң сомго чейинки, ал эми 6,4 пайызы 50 681 сомдон 63 350 сомго чейинки эмгек акы алышат. Бул үч топ биригип, жалпынын 16 пайызга жакынын түзөт.
Мындай көрсөткүч Кыргызстанда жогорку маянадагы жумуштардын жеткиликтүүлүгү өтө чектелүү экенин айгинелейт. Жакшы айлыкты негизинен чет элдик уюмдар, банк сектору жана өз алдынча бизнес жүргүзгөндөр алат. Калган бөлүгү негизинен мамлекеттик жана эмгек ресурсу арзаныраак болгон тармактарда иштешет.
Калктын көпчүлүгү орточо жана төмөн маяна алат
Айланып келгенде, калктын эң чоң бөлүгү – 26,3 пайызы 25 341 сомдон 38 010 сомго чейинки айлыкка иштейт. Мындан тышкары 23,7 пайызынын маянасы 15 205 сом менен 25 340 сомдун ортосунда. Бул эки топ биригип, жумушчулардын жарымынан көбүн түзөт.
38 011 сомдон 50 680 сомго чейин эмгек акы алган адамдардын үлүшү 15,3 пайыз. Бул көрсөткүч орточо маянадан жогору болгону менен, жогорку кирешелүүлүккө жетпейт. Жыйынтыгында, эмгек рыногундагы көпчүлүк адамдардын маянасы алардын күнүмдүк керектөөсүн жабууга араң жетет.
Эң аз маяна алган жумушчулар
Эң төмөн маяна – 2 535 сомдон 7 602 сомго чейин – 3,6 пайыз жумушчуну камтыйт. Бул айлык жашоонун минималдык чегинен да төмөн болуп, жашоо шарты өтө оор экенин көрсөтөт. Дагы 15,4 пайыз иштеген адамдар 7 603 сом менен 15 204 сом аралыгында киреше табышат.
Мындай эмгек акы деңгээли айыл чарба, билим берүү жана аймактык мекемелер сыяктуу тармактарда кеңири таралган. Бул секторлордо кирешени жогорулатууга багытталган атайын мамлекеттик программалар жана инвестициялар талап кылынат.
Маалыматтар эмнени түшүндүрөт
Статистикалык маалыматтар Кыргызстандын эмгек рыногунда тең салмаксыздык бар экенин дагы бир жолу көрсөтөт. Калктын аз бөлүгү гана жогорку кирешеге ээ болсо, калган көпчүлүк экономикалык жактан аялуу абалда жашайт. Бул ички суроо-талапты чектеп, узак мөөнөттүү өнүгүүгө тоскоолдук жаратат.
Жумушчу күчүнүн квалификациясын көтөрүү, ишкердикти өнүктүрүү жана айлык акы системасын реформалоо өңдүү чаралар кирешелерди теңдештирүүдө чечүүчү ролду ойнойт. Болбосо, кирешелердин ортосундагы ажырым тереңдеп, социалдык чыңалуу көбөйүшү мүмкүн.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, синоптиктер күндүн ысый турганын эскертишти.