Кыргызстандын өкмөтү пластикалык таштандылар менен иштөө боюнча комплекстүү тартипти бекитти. Жаңы нормативдик документке Министрлер кабинетинин төрагасы Адылбек Касымалиев кол койду. Тартип пластик менен иштөөнүн бардык этаптарын — чогултуудан баштап кайра иштетүүгө чейин — камтып, менчик формасына карабастан бардык юридикалык жана жеке жактар үчүн милдеттүү болуп саналат. Документтин максаты — санитардык жана экологиялык стандарттарды эске алуу менен таштандыларды башкаруунун натыйжалуу системасын түзүү.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди 24.kg
Бул тартип пластик менен иштөөгө коюлган негизги талаптарды аныктап берет: сорттоо милдеттүүлүгү, көмүүгө тыюу салуу, ташуу, сактоо жана кайра иштетүүнү катуу жөнгө салуу. Ошондой эле жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ыйгарым укуктары кеңейтилет жана эрежелерди бузгандар үчүн жоопкерчилик киргизилет.
Жаңы тартип кайсы таштандыларга тиешелүү
Документ радиоактивдүү, медициналык жана туруктуу органикалык булгоочу заттарды камтыган таштандылардан тышкары, бардык түрдөгү пластикалык таштандыларга тиешелүү. Бул кайра иштетүүгө мүмкүн болгон жана күнүмдүк турмушта көп колдонулган пластикке көңүл бурууга мүмкүндүк берет. Муну менен бирге көзөмөл жана талаптарды аткаруу жеңилдейт.
Мамлекеттик органдар, анын ичинде жергиликтүү бийлик жана бардык жарандар, пластикке байланыштуу ишмердүүлүктө таштандылар менен иштөө жана элдин санитардык коопсуздугу боюнча мыйзамдарды сактоого милдеттүү.
Сорттоо жана маркировка милдеттүү түрдө киргизилет
Пластикти түрлөрү жана белгилери боюнча сорттоо талап кылынат. ЖӨБ органдары таштандылар менен иштеген операторлор менен биргеликте жарандарга пластикти кабыл алуу жана сорттоо үчүн шарт түзүшү керек. Контейнерлер тиешелүү дизайнга жана маркировкага ээ болушу шарт.
Мындай чаралар элди активдүү катышууга тартат жана тамак же суюктуктун калдыктары бар булгагыч пластик менен таза таштандылардын аралашуусуна жол бербейт.
Жаратылыш объектилерин тазалоо жоопкерчилиги бекитилет
ЖӨБ органдары жаратылыш жана туристтик объектилерди (тоо, токой, көл, дарыя ж.б.) аныктап, аларды квартал сайын тазалоо үчүн жооптуу тараптарды белгилешет. Бул иштерге операторлор, пластик өндүрүүчүлөр, коомчулук жана туристтик объектилердин ээси тартылат.
Ушундай жол менен айлана-чөйрөнү сактап калуу жана айрыкча эс алуу жайларында пайда болгон таштандыларды көзөмөлдөө максаты коюлат.
Ташуу, убактылуу сактоо жана кайра иштетүү
Пластик таштандыларды ташуу атайын жабдылган транспорт менен гана жана тиешелүү коштоочу документтер (накладной, жол кагазы, келишим) менен жүргүзүлүшү керек. Бул мыйзамсыз таштоонун алдын алып, көзөмөлдү күчөтөт. Убактылуу сактоо (6 айга чейин) белгилүү шарттарда гана уруксат берилет — мисалы, кайра иштетүү мүмкүн болбой калса же транспорттук партияны чогултуу керек болсо.
Пластикти кайра иштетүү экологиялык коопсуз ыкмалар менен (механикалык, химиялык же термикалык) жүргүзүлүшү керек. Бул ишканалар тиешелүү уруксат документтерине ээ болуп, тазалоочу жабдууларды колдонуп, булганган суунун агып кетишине жол бербеши шарт.
Операторлор жана көзөмөл чаралары
«Пластикалык таштандылар менен иштеген оператор» түшүнүгү киргизилди — бул таштандыларды чогултуу, ташуу жана кайра иштетүү менен алектенген юридикалык же жеке жак болушу мүмкүн. Алар экология министрлигинин реестрине катталышы керек. Катталган операторлор өндүрүүчүлөрдүн кеңейтилген жоопкерчилиги аркылуу каржылык колдоо ала алышат жана отчет тапшырып туруу милдеттендирилет.
Бузуулар үчүн жоопкерчилик каралат. Мамлекеттик органдар жана ЖӨБ эл арасында түшүндүрүү иштерин жүргүзүшү жана эреже бузгандарга чара көрүшү керек.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, 14–16-апрелге Бишкектеги аба ырайы.
