Көзгө алтын нанобөлүкчөлөрдү сайуу менен көрүүнү сактоо мүмкүнчүлүгү медицинада чоң бурулуш болушу мүмкүн. АКШда өткөрүлгөн жаңы изилдөө бул ыкма көздүн картаюуга байланыштуу макулалык дегенерациясы жана башка көз оорулары үчүн жаңы үмүт боло аларын көрсөттү.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди Science Alert
Макулалык дегенерация – дүйнө жүзү боюнча миллиондогон адамдардын көрүүсүн начарлаткан оорунун түрү. Учурдагы дарылоолор бул оорунун өнүгүшүн жайлатса да, жоголгон көрүүнү кайтара албайт. Жаңы сунушталган ыкма – бул хирургиялык операциясыз жана генетикалык өзгөртүүлөрсүз көрүүнү калыбына келтире турган ыкма.
Жаңы дарылоо кантип иштейт
Бул ыкма өтө жука алтын нанобөлүкчөлөргө негизделет. Алар адамдын чачынан миң эсе жука жана атайын антителолор менен жабдылган. Бул бөлүкчөлөр көздөгү белгилүү клеткаларды таанып, ошол жерге гана таасир этет. Андан соң аларды хрусталик менен тор кабык ортосундагы гел сымал айнектүү денеге сайып коюшат.
Сайылган нанобөлүкчөлөр инфракызыл лазер менен активделет. Лазер аркылуу бул бөлүкчөлөр көздүн көрүү клеткаларын – табигый фоторецепторлор сыяктуу – стимулдаштырат. Эгер бул технология адамдарга колдонууга жетсе, лазердик түзмөк атайын көз айнекке орнотулушу мүмкүн.
Жаныбарларда алынган жыйынтыктар
Бул ыкма генетикалык жактан көрүү кемтиги менен төрөлгөн чычкандарда сыналган. Чычкандардын визуалдык реакциясында оң өзгөрүүлөр байкалган, бул нанобөлүкчөлөрдүн көрүү системасын стимулдай ала турганын далилдеген.
Ошондой эле, изилдөөлөр көрсөткөндөй, нанобөлүкчөлөр тор кабыкта бир нече айга чейин сакталып, организмге уулуу таасирин тийгизген эмес. Бул алардын узак мөөнөттүү дарылоо үчүн ылайыктуу экенин көрсөтүп турат жана мындан ары да илимий өнүктүрүүгө жол ачат.
Бар болгон дарылоолордон артыкчылыктары
Бул жаңы ыкма азыркы учурда колдонулуп жаткан ыкмаларга караганда алда канча коопсуз жана ыңгайлуу. Ал көзгө ири аппараттарды орнотууну, операция жасоону талап кылбайт. Андан тышкары, бул ыкма көрүүнүн кеңири талаасын калыбына келтирүү мүмкүнчүлүгүнө да ээ.
Алдын ала баалоо боюнча, бул ыкма макулалык дегенерация гана эмес, пигменттик ретинит сыяктуу башка ооруларды да дарылоодо натыйжалуу болушу мүмкүн. Болочокто бул технология үй шартында колдонууга ылайыкталган, мобилдүү көз айнектерге интеграцияланышы мүмкүн.
Адамдарда колдонууга чейинки этаптар
Жаныбарларда жетишилген ийгиликтер үмүт жаратса да, адамга колдонуу үчүн дагы көптөгөн изилдөөлөр жана коопсуздук текшерүүлөр талап кылынат. Илимпоздор бөлүкчөлөрдү так жеткирүү жана лазердик жабдууларды өркүндөтүү багытында иш алып барууда.
Фототермалдык протездерди иштеп чыгуу активдүү жүрүүдө. Алар көз айнек сыяктуу кадимки шаймандарга орнотулуп, көнүмүш шартта колдонууга ыңгайлаштырылмакчы. Бул келечекте көрүүнү калыбына келтирүүнүн негизги жолу болушу мүмкүн.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, илимпоздор уй шартында эле баштала электе уйку безинин рагын токтотуунун сырдуу ыкмасын табышы.