Рецензиялоо – бул илимий макалалардын сапатын камсыз кылуучу маанилүү баскыч, бирок, жасалма интеллекттин популярдуулугу менен бул системада жаңы көйгөйлөр пайда болууда. Бир окумуштуу өзүнүн ишине келген комментарийлердин өтө эле жалпак, так эмес жана бир калыпта жазылганын байкап, алардын машиналар тарабынан түзүлгөнүнөн шек санаган. Эгерде окумуштуулар ушундай үстүртөн жазылган пикирлерди алышса, алардын ишинин сапаты жана ага болгон ишеним кантип сакталат?
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди The Conversation
Өзүнүн күмөн саноосун текшерүү үчүн, изилдөөчү макаласын бир нече ИИ моделине жүктөп, алардын жоопторун алган комментарийлер менен салыштырган. Жооптордун дал келүүсү өтө так болуп, анын шектенүүсүн күчөттү. Рецензенттин бир сунушу – макалада болбогон бөлүмдү кошуу – айрыкча күлкүлүү көрүнгөн. Андан сырткары, сунуштар абдан эле жалпак болуп, макаланын мазмунун жакшыртууга эч кандай жардам берген эмес. Жасалма интеллекттин рецензиялоодо канчалык активдүү колдонулуп жаткандыгы жана анын максаты жөнүндө суроо дагы эле ачык бойдон калууда.
Маселе жасалма интеллектти колдонууда гана эмес, анын ачык-айкын эместигинде да жатат. Макала ээлери ким же эмне алардын ишин рецензиялап жатканын билишпейт, ал эми редакторлор мындай учурларды ар дайым текшеришпейт. Эгерде рецензиялоодо ИИ колдонулса, бул жөнүндө авторлорго билдирүү жана андан баш тартууга мүмкүнчүлүк берүү керек. Болбосо, макалалар толук кандуу текшерилбестен жарык көрүп, илимий маалыматтарга болгон ишенимди олуттуу түрдө солгутат. Жасалма интеллектти колдонууда ачык-айкындык жана так эрежелер сөзсүз керек.
Рецензиялоодо ИИни колдонуу адамдык фактордун маанилүүлүгүн дагы бир жолу көрсөттү. Механикалык жана жалпак комментарийлер, тереңдик жана сын көз караштан куржалак, авторлорго эч кандай пайда алып келбейт жана жалпы илимий макалалардын сапатына коркунуч жаратат. Жасалма интеллект процессти тездетиши мүмкүн, бирок ал тирүү адистердин экспертизасын жана интуициясын алмаштыра албайт. Илимий изилдөөлөрдүн маңызы жана аларды жакшыртуу боюнча чыныгы пайдалуу сунуштар үчүн адамдык фактор сөзсүз керек.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, жасалма интеллект биздин каалоолорубузду сезимсиз чагылдырат.
