Австралиялык окумуштуулар электрондук калдыктардан алтын алуунун коопсуз жана экологиялык жактан таза ыкмасын иштеп чыгышты. Бул метод туздуу суу, бассейн тазалагыч зат жана күн нурун колдонуу менен алтынды бөлүп алууга мүмкүнчүлүк берет. Мында цианид же сымап сыяктуу уулуу заттар такыр колдонулбайт. Технология эски компьютерлерден, лабораториялык калдыктардан жана кенден алынган алтынга да иштейт.
Бул тууралуу «InoZpress» шилтеме берүү менен билдирди SciTechDaily
Изилдөө натыйжалары Nature Sustainability журналына жарыяланды. Бул ыкма коопсуздук жагынан гана эмес, чыгым жагынан да пайдалуу болуп саналат. Ал мурда колдонулуп келген уулуу жана оор шарттагы алтын казып алуу ыкмаларына альтернатива катары сунушталууда. Жаңы ыкма лабораториядан тышкары, иш жүзүндө кен казуу жана кайра иштетүү тармагына да киргизилип жатат.
Сууну тазалоочу зат алтын алуу үчүн колдонулат
Методдун негизги бөлүгү — трихлоризоцианур кислотасы, бул зат бассейн жана суу тазалоодо кеңири колдонулат. Ал туздуу сууга кошулганда алтын бөлүкчөлөрүн эритип, аларды бөлүп алууга шарт түзөт. Кийин бул алтын молекулалар жаңы жасалган күкүрттүү полимерге байланат. Полимер кайра колдонууга жарактуу болгондуктан, бул процесс өтө туруктуу жана экологиялык жактан таза болуп эсептелет.
Полимердин өзгөчөлүгү — жогорку селективдүүлүк. Бул зат ар түрдүү компоненттерден турган татаал аралашмалардан дал ошол алтынды тандап алат. Натыйжада башка зыяндуу металлдар жана кошулмалар процесске тоскоолдук кылбайт.
Сымапты колдонбой алтын казууга жол ачылат
Азыркы учурда көптөгөн өлкөлөрдө чакан алтын казуучу шахталар сымапты колдонушат. Бул ыкма оор металл буусун абага чыгарып, адам ден соолугуна жана жаратылышка чоң зыян алып келет. Изилдөөлөр көрсөткөндөй, бул тармакта иштеген жумушчулардын үчтөн бири орточо сымап уулануусуна дуушар болушат.
Жаңы технология бул көйгөйдү чечүүгө мүмкүнчүлүк берет. Аны колдонуу менен чакан шахталар да алтынды экологиялык жактан коопсуз жана эффективдүү ыкма менен ала алышат. Мындан тышкары, бул ыкма алтындын өздүк баасын төмөндөтүп, өндүрүштү көбөйтүүгө шарт түзөт.
Ири жана чакан өндүрүшкө ылайыктуу
Изилдөөчүлөр азыр бул методду масштабдоо максатында кайра иштетүүчү ишканалар жана алтын казуучу компаниялар менен иштешип жатышат. Керектелүүчү заттар арзан жана полимер бир нече жолу колдонулууга жарактуу болгондуктан, бул ыкма ири тармактарга да, чакан цехтерге да ылайыктуу.
Окумуштуулар электрондук таштандылар — бул баалуу ресурстар камтылган булагы экенин белгилешет. Компьютердин микросхемалары, оперативдүү эстутум платалары жана башка бөлүктөрү алтын, жез жана башка металлдарды камтыйт. Ошондуктан, аларды таштандыга айландырбай, кайра иштетүү зарыл.
Күндүн нуру менен экологиялык таза полимер жасалды
Бул технологиядагы дагы бир жаңылык — полимер күн нуру аркылуу жасалат. Бул — кошумча энергия же татаал химиялык реакцияларсыз туруктуу зат алуунун жаңы жолу. Алтынды бөлүп алгандан кийин полимер кайра эригенде, алтын өзүнчө бөлүнүп чыгып, полимер кайра колдонууга жарактуу бойдон калат.
Изилдөөгө Австралия, АКШ жана Перу мамлекеттеринин окумуштуулары катышты. Алар биргелешип бул ыкманы эски электрондук калдыктардан алтын алуу жана кен иштетүү тармагында сынап көрүштү. Окумуштуулардын пикиринде, мындай ыкмалар глобалдык ресурстарды туруктуу жана коопсуз жол менен пайдаланууга жардам берет.
Биз буга чейин жазганыбызды эскертебиз, 10 кеңеш негиздөөчүлөр үчүн, булар инвесторлорду ишендирүүгө жардам берет.
